Το 1ο Γυμνάσιο Ανατολής στο 1ο Πανηπειρωτικό Μαθητικό Συνέδριο
Την Πέμπτη, 27 Μαρτίου 2025, ο Τομέας Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ηπείρου έδωσαν την ευκαιρία σε δεκάδες σχολείων και σε εκατοντάδες μαθητών και μαθητριών να γίνουν κοινωνοί της ερευνητικής μεθόδου έκφρασης των αναφορών και απόψεών τους για την αντι-βία στη ζωή τους με την υλοποίηση πολυτροπικών δράσεων υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών τους.
Με σεβασμό στο δικαίωμα που απορρέει από τη Διεθνή Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού πραγματοποιήθηκε το μαθητικό συνέδριο «»Πάρε τη λέξη μου δώσ’ μου το χέρι σου»: Ορθώνοντας τον λόγο μας ενάντια στη βία», μία δημιουργική συνάντηση συμμαθητών/τριών από διαφορετικά Γυμνάσια και Λύκεια της Ηπείρου για την ανταλλαγή κριτικών και τεκμηριωμένων απόψεων σχετικά με την ειρηνική σχολική ζωή και την άμβλυνση της βίας στα σχολεία.
Στο πλαίσιο αυτό, η παρουσίαση του πολυτροπικού Power point με τίτλο «Σχολική Δια-μεσο-λάβηση: μία σύγχρονη … Αριστοτέλεια «Μεσότης» ως ασπίδα του «Φιλητού» των εφήβων», αποτέλεσε την εισήγηση μίας εκ των δύο μαθητικών ομάδων του 1ου Γυμνασίου Ανατολής υπό την καθοδήγηση των φιλολόγων, κας Ολυμπίας Μπακάλη, Διευθύντριας, κας Χάιδως Πανταζάκου και κας Θεοδώρας Πέτσιου, ΕΑΕ-Συμβούλου Σχολικής Ζωής.
Η ιδέα της «ζεύξης» του σύγχρονου με τον αρχαίο λόγο, του Οδηγού του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τη σχολική διαμεσολάβηση και των Ηθικών Νικομαχείων του Φιλοσόφου Αριστοτέλη (Ανθολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων Γ΄ Γυμνασίου), πρόταση της Διευθύντριας στην ομάδα της, μετουσιώθηκε σε πρωτόγνωρη έρευνα των εφήβων μαθητών/μαθητριών μας μέσα από την Ανάλυση Λόγου και στην επακόλουθη δημιουργία του δικού τους σύγχρονου κώδικα δεοντολογίας της μαθητικής διαμεσολάβησης ως ορθής στάσης ζωής που οδηγεί στην αποφυγή της βίας, στην επίλυση των συγκρούσεων και στην καλλιέργεια του «ανήκειν», της συμπερίληψης, της ενσυναίσθησης, της συνεργατικότητας.
Παίζοντας με λέξεις και νοήματα (μέσον-άκρον-δια-μεσο-λάβηση …), οι έφηβοι ερευνητές από το Γ2, Γ3, Β2, Β3, Α1 χάραξαν τη μέση οδό στον σχολικό τους βίο:
το ενδιαφέρον και όχι την αδιαφορία ή τον υπερβάλλοντα «ζήλο»
Όρθωσαν, εν τέλει, τη δική τους«μεσότητα» απέναντι στη βία και την απραξία μαθαίνοντας να υπερασπίζονται ενεργά αλλά χωρίς ακρότητες αυτό που αξίζει να αγαπούν: το δικαίωμα για δίκαιη, δημοκρατική ζωή στο σχολείο (το φιλητό τους).
Ευχαριστούμε θερμά την κα Μαρία Μπρούζου, Καλλιτεχνικών, η οποία διάνθισε με τις καλλιτεχνικές της πινελιές την παραπάνω παρουσίαση των παιδιών, παράλληλα με τη μουσική επένδυση ηλεκτρικών κιθάρων και μπάσου καθώς και της χορωδίας μας που πλαισίωσαν την εισήγηση με το τραγούδι «Δυο χέρια σαν κι αυτά», υπό την καθοδήγηση του μουσικού μας κ. Παναγιώτη Βούλγαρη.
Τη μαθητική εισήγηση παρακολούθησαν πλήθος μαθητών και εκπαιδευτικών από σχολεία της Ηπείρου από τους οποίους απέσπασε δυνατό χειροκρότημα και επαινετικά σχόλια. Μας τίμησαν, δε, με την παρουσία τους καθόλη τη διάρκεια των εισηγήσεων της συνεδρίας » Πολυτροπικές προσεγγίσεις της βίας» η Αναπληρώτρια Περιφερειακή Διευθύντρια, κα Μαρίνα Μπέση, και ο Επόπτης Ποιότητας Εκπαίδευσης Θεσπρωτίας, κ. Νικόλαος Μπάμπας.
Οι μαθητές/τριες που παρουσίασαν την εργασία ήταν οι ακόλουθοι αρχηγοί ή μέλη των πέντε μαθητικών ομάδων: ΒάρσουΝεφέλη-Β, Βασιλάκη Νικολέτα-Γ,Βασιλειάδης Ευάγγελος-Γ, Κολοκύθα Βλασία-Γ, Κωστής Κωνσταντίνος-Β, Μαρκουτσάκης Μάριος-Β, Νίκου Μαρία-Γ, Πούλιου Ιωάννα-Μαρία-Α, Ρούμπου Χριστίνα-Γ, Φούφα Δήμητρα-Γ, Χριστοφορίδη Μαρίνα-Γ.
Την μπάντα με τη χορωδία αποτέλεσαν οι: Δάφνη Ρούμπου-Παναγιώτα Χριστοφορίδου (ηλεκτρικές κιθάρες), Δανάη Λάμπρη (μπάσο). Βλασία Κολοκύθα, Μαριαλένα Κωνσταντή, Έλενα Λιάσκα, Κωνσταντίνα Ρούμπου, Χριστίνα Ρούμπου, Μαρία-Αγάπη Φελέκη.
***
Ως Διευθύντρια του 1ου Γυμνασίου Ανατολής και εκ μέρους του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών του σχολείου, συγχαίρω θερμά τους μαθητές και τις μαθήτριες καθώς και τους εκπαιδευτικούς των δύο ομάδων που με την άψογη παρουσία τους στο Συνεδριακό Κέντρο «Κάρολος Παπούλιας» έστειλαν πνοή αισιοδοξίας για ένα μέλλον χωρίς βία. Ένα μέλλον με χέρια ενωμένα και ψηλά. Στην προσπάθειά μας αυτή να υπηρετήσουμε την εκπαίδευση των μαθητών και μαθητριών μας στέκονται πάντα δίπλα μας οι γονείς και κηδεμόνες τους οποίους ευχαριστούμε πολύ που μας εμπιστεύονται.
Προσπαθήσαμε και καταφέραμε να οδηγήσουμε τα παιδιά στη διανόηση και συγχρόνως να αναδείξουμε τη σημασία των φιλολογικών μαθημάτων στην καθημερινότητά μας.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Dr. Μαρούλα Παπαευσταθίου-Τσάγκα, Σύμβουλο Εκπαίδευσης Φιλολόγων Ιωαννίνων, για την παιδαγωγική της καθοδήγηση στο έργο των δύο ομάδων του σχολείου μας καθώς και στην ΠΕΔΙΕΚ Ηπείρου που με το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων μας έδωσε την ευκαιρία να συμμετάσχουμε σε αυτή τη δημιουργική και εμπνευσμένη δράση.
Τέλος, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας στους εκπροσώπους των τοπικών ΜΜΕ που φιλοξένησαν το δελτίο τύπου μας και στήριξαν και στηρίζουν το έργο του σχολείου μας προβάλλοντας εθελοντικά την προσπάθεια όλων των μελών της Σχολικής Κοινότητας του 1ου Γυμνασίου Ανατολής.
Η εισήγηση/δράση σε στιγμιότυπα
(Ι)
Οι τελευταίες οδηγίες πριν την έναρξη της συνεδρίας …
… με χαμόγελο και αυτοπεποίθηση
Αρχηγοί και μέλη των πέντε ομάδων παρουσιάζουν …
(ΙΙ)
Αποσπάσματα από την εισήγηση σε βιντεολήψεις με προσφώνηση από τη Σύμβουλο Εκπαίδευσης Κοινωνικών Επιστημών, κα Δημακοπούλου, και αποφώνηση από τον Επίκουρο Καθηγητή Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, κ. Χρονόπουλο, τους οποίους και ευχαριστούμε πολύ για την υπέροχη φιλοξενία τους με την ιδιότητα των μελών του Προεδρείου της συνεδρίας καθώς και για τον επαινετικό τους λόγο τόσο ως προς το έργο των μαθητών και μαθητριών μας όσο και ως προς την πρωτοτυπία της ιδέας της εισήγησης
Συνεχίζεται …
Στιγμές χαλάρωσης και ικανοποίησης στο φουαγιέ του Συνεδριακού Κέντρου «Κάρολος Παπούλιας»
Περίληψη της μαθητικής εισήγησης
«Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ραγδαία αύξηση διαφόρων μορφών βίας και περιστατικά συγκρούσεων μεταξύ των μαθητών/τριών, ενώ ενισχύεται η δυσπιστία στις σχέσεις. Ο σχολικός εκφοβισμός είναι γεγονός, επιφέροντας αρρυθμία στην εκπαιδευτική διαδικασία, ψυχοσυναισθηματική έκπτωση στα μέλη της σχολικής κοινότητας, μαθητική διαρροή. Πρόσφατες έρευνες κατέδειξαν αναγκαία τη θεσμοθέτηση της διαμεσολάβησης για τη διαχείριση των ενδοσχολικών συγκρούσεων. Διαμεσολάβηση είναι μια διαρθρωμένη διαδικασία κατά την οποία δύο ή περισσότερα μέρη μιας σύγκρουσης επιχειρούν εκουσίως να καταλήξουν σε συμφωνία με τη βοήθεια ενός τρίτου προσώπου, του διαμεσολαβητή.
Η Ομάδα Δράσης μας, συνεχίζοντας την περσινή κινητοποίηση για την πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού, διερευνά τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός πλαισίου μαθητικής διαμεσολάβησης για τη διαχείριση των κρίσεων μεταξύ ομηλίκων στο σχολικό περιβάλλον. Απώτερος σκοπός είναι να αναδειχθούν τα ζωτικά ζητήματα της επίλυσης συγκρούσεων, της αίσθησης του «ανήκειν», της συμπερίληψης, της ενσυναίσθησης, της συνεργατικότητας (ΙΕΠ, 2024) ως στάση ζωής για τους εφήβους, ως οι έξεις και το τέλος της, ώστε να επιτευχθεί η «διαμόρφωση εγγράμματων, δημοκρατικών, κριτικά σκεπτόμενων ανθρώπων και πολιτών».
Βασικός στόχος αποτελεί η επαρκής εκπαίδευση των υποψηφίων διαμεσολαβητών, ώστε να θεωρήσουν άξια λόγου τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα της διαμεσολάβησης. Στην προσπάθεια να καταστήσουμε εύληπτα στους μαθητές τα χαρακτηριστικά του διαμεσολαβητή και απλούς τους κανόνες που διέπουν τον θεσμό της διαμεσολάβησης ως παιδαγωγικού εργαλείου για την επίτευξη της ειρηνικής συνύπαρξης των συνομηλίκων στο σχολείο, επιλέξαμε, μεταξύ άλλων, τη μέθοδο της κριτικής ανάλυσης λόγου. Συγκεκριμένα, του λόγου που συναντάμε στον οδηγό του ΙΕΠ για τη σχολική διαμεσολάβηση με εκείνον των ηθικών αντιλήψεων του Αριστοτέλη σχετικά με τον τελικό σκοπό του ανθρώπινου βίου στα αποσπάσματα από τα Ηθικά Νικομάχεια, τα Πολιτικά και τη Ρητορική του σχολικού εγχειριδίου της Γ΄ Γυμνασίου «Αθνολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων». Κοντολογίς, εντάσσουμε διεπιστημονικά το διδακτικό αντικείμενο των Αρχαίων Ελληνικών στο στάδιο της προετοιμασίας και εκπαίδευσης των μαθητών/τριών ως διαμεσολαβητών, με επιστημολογικό σημείο αναφοράς το πρόταγμα της Αριστοτέλειας ηθικής. Το όφελος διττό: γινόμαστε μέτοχοι στη βιωματική-ανακαλυπτική μάθηση διεπιστημονικά και διακειμενικά και, παράλληλα, αναδεικνύουμε τη σημασία των φιλολογικών μαθημάτων στην καθημερινότητά μας.
Αναλυτικότερα, οι μαθητές/τριες, αποκτώντας ρόλο ερευνητών:
- επεξεργάζονται ομαδικά και με κριτικό τρόπο:
α. τις Αριστοτελικές έννοιες της μεσότητας ως αρετής με τις ακρότητές της, της αρετής ως έξεως προαιρετικής του φρονίμου ανθρώπου, της έξεως (έθους), ως συνήθειας/τρόπου συμπεριφοράς, της φιλίας/φιλήσεως ως αρετής, πηγή της οποίας είναι η ενσυναίσθηση μέσα από τη συναναστροφή, του θηρίου-ανθρώπου, ως απόρροιας της αδιαφορίας για τα παραπάνω, παράλληλα με
β. τις δώδεκα Αριστοτελικές αρετές ως τη μέση οδό στη ζωή (Ηθ. Νικ.,1107-1130).
- εντοπίζουν την προφανή αναλογία όλων των προαναφερθέντων με τη φιλοσοφία της σύγχρονης διαμεσολάβησης και με τις δεξιότητες ενός σύγχρονου διαμεσολαβητή εφήβου.
- καταγράφουν δημιουργικά τα συμπεράσματά τους δημιουργώντας τεκμηριωμένα τον δικό τους σύγχρονο κώδικα δεοντολογίας της διαμεσολάβησης, ως εργαλείο καθοδήγησης για την επιλογή ορθών πράξεων.
- λειτουργούν ως Διαμεσολαβητές διά ζώσης στη σχολική κοινότητα.
Ορθώνουν, εν τέλει, τη δική τους «μεσότητα» ανάμεσα στη βία και την απραξία μαθαίνοντας να προασπίζονται ενεργά το δικαίωμα για δίκαιη, δημοκρατική ζωή στο σχολείο (το φιλητό τους).»
Η Μαθητική μας Ομάδα
Επιμέλεια κειμένων και προβολής
Ολυμπία Μπακάλη, Φιλόλογος
Διευθύντρια
